SPECIJALNI REZERVAT PRIRODE KOVILJSKO-PETROVARADINSKI RIT

     "Koviljsko-Petrovaradinski rit" je jasno omeđen ritski kompleks, sa leve i desne strane Dunava, pored naselja Kovilj i Petrovaradin, po kojima je dobio ime. Sa severne strane omeđen je odbrambenim nasipom i visokom obalom.
Smešten je u najnižoj geomorfološkoj celini aluvijalne ravni Dunava, sa izraženim oblicima i formama mikroreljefa koji su nastali i nastaju fluvijalno-erozivnim i akumulativnim procesima.

     "Koviljsko-Petrovaradinski rit", kao specijaini rezervat prirode, zahvata površinu od 4.840 ha. Temeljne odlike "Koviljsko-Petrovaradinskog rita", koje čine da ovaj prostor ima posebnu prirodnu vrednost, su:

• očuvanost i raznovrsnost izvornih orografskih i hidrografskih oblika ritova (ostrva, ade, vodeni rukavci, meandri, ritske bare i močvare);
• očuvanost i bujnost izvornih biljnih zajednica ritova (ritske šume, livade, trstici, ševari);
• raznovrsnost i bogatstvo faune, naročito ptica močvarica i riba i prisustvo retkih i proređenih životinjskih vrsta.

     Flora i vegetacija "Koviljsko-Petrovaradinskog rita" ima specifčne odlike, s obzirom na azonalne karakteristike uslovljene vodnim režimom. Prostorom dominiraju raznovrsne zajednice čumske vegetacije, ispresecane barama i živim rukavcima, koje naseljava specifična akvatična i močvarna vegetacija.


     Na području "Koviljsko-Petrovaradinskog rita", u pogledu šumske vegetacije zastupljene su: zajednica bademaste lipe - na najužim delovima rečnih sprudova, sa kojih se voda posle plavljenja najkasnije povlači; zajednica bele vrbe - na obalama bara i rukavaca; zajednica bele vrbe i crne topole - na obalama Dunava, ostrva i rukavaca; zajednica bele topole sa crnim glogom - na gredama, čiji se pravac poklapa sa rukavcima i uzdignutim delovima terena; zajednica poljskog - na visokim gredama od aluvijuma sa visokim sadržajem peska. 

UVEĆAJ!

     Na području rita velika prostranstva zauzimaju sađene šume euroameričkih topola. U nekim delovima rita nisu obnovljene šumske zajednice, pa su se umesto njih obrazovali šibljici ili zeljaste fitocenoze.


     Napuštena korita - mrtvaje, rukavci Dunava, bare i kanali, pružaju uslove za život raznovrsnim vodenim biijkama. Submerzne i flotantne sastojine predstavljaju akvatičnu vegetaciju područja, koje pripadaju različitim i složenim zajednicama. Glavni edifikatori ovog ekosistema su beli i žuti lokvanj, retke florne vrste koje se nalaze na listi za "Crvenu knjigu flore Srbije". 
   

UVEĆAJ!

   U ekološkom nizu nadovezuju se močvarne fitocenoze trske i visokih šaševa, zajednice rogoza, vezljike, žute perunike, ladoleža, metlučice, a zatim vegetacija muljevitih obala, koja pripada redu niskih šaševa, a od vrsta zabeležene su: vodena žuka, bela rosulja, sita i dr. Zastupljene su mnoge retke i ugrožene vrste zakonom zastićene.


     Na području "Koviljsko-Petrovaradinskog rita" razvio se raznovrstan i brojan životinjski svet iz grupe zglavkara, riba, ptica, vodozemaca i sisara. Režim poplavnih i podzemnih voda, uslovio je pojavu i postojanje životinjskih vrsta koje žive u vodi ili je njihov opstanak povezan sa vodom, močvarnim i vlažnim zemljištem.


     "Koviljsko-Petrovaradinski rit" je optimalno mesto za mrest riba i rast mladunaca. Na ovom području evidentirano je 46 vrsta riba. Rit je naseljen pretežno ribama iz porodice šarana, a brojni su predstavnici štuka, somova, grgeča, peševa i drugih.

     Na području "Koviljsko-Petrovaradinskog rita" zabeleženo je 172 vrste ptica, od toga 66,27% pripada migratornim vrstama, a 103 vrste imaju status prirodne retkosti. Poseban značaj za "Koviljsko-Petrovaradinski rit" ima Kolonija ptica močvarica na Carskom sprudu, koja je stavljena pod zaštitu 1976. godine kao naučnoistraživački rezervat, zbog brojnog, raznovrsnog i izuzetno značajnog ornitološkog sastava. Od ptica su posebno zastupljene: siva čaplja, mala bela čaplja, gak, mala žuta čaplja i banatski soko.


     Od predstavnika sisara najbrojniji su: glodari, miševi, lisica i hermelin. Lovna divljač, kao što su: srne, divlje svinje, zec i divlje patke, po brojnosti populacija nije bogata, ali je značajna za održavanje ekološke ravnoteže bioma i daje posebnu atraktivnost prostoru.


     Sve procene o vrednostima "Koviljsko-Petrovaradinskog rita" ukazuju na to da on ima izuzetan ekološki značaj u funkciji očuvanja staništa različitih biljnih i životinjskih vrsta i njihovih životnih zajednica. Temeljna vrednost Rezervata jeste mozaik ekosistema, tesno i funkcionalno povezanih u integralnu celinu, a naročito očuvanost biljnih zajednica ritova i raznovrsno bogatstvo ptica močvarica i riba. Radi toga se ovo prirodno dobro štiti kao specijalni rezervat prirode, i svrstava u prvu kategoriju zaštite, kao prirodno dobro od izuzetnog značaja.

Zaštićena prirodna dobra u priobalju Dunava - Internet Edition