| ITALIJANSKI MOREPLOVAC AMERIGO VESPUČI |
1512. Umro italijanski moreplovac Amerigo Vespuči. Prema latinskoj verziji njegovog imena, Americus, nemački kartograf Martin Valdsemiler Novi svet nazvao Amerika, premda je kontinet 1492. otkrio Kristofer Kolumbo. Vespuči u Novi svet putovao 1499. kao član španske ekspedicije, a 1501. i 1502. predvodio portugalsku ekspediciju.
1784. Iz njujorške luke isplovio prvi američki trgovački brod za Kinu, Kineska carica. U Kinu stigao 28. avgusta.
1788. Rođen nemački filozof Artur Šopenhauer, čije je delo postalo cenjeno pred kraj njegovog života i posle smrti, 1860. Njegova duboko pesimistična filozofija našla sledbenike u generaciji razočaranoj neuspehom nacionalnih pokreta 1848, a u filozofiji i književnosti imala odraza u delima Fridriha Ničea i Tomasa Mana.
1819. SAD preuzele Floridu od Španije, prema sporazumu državnog sekretara SAD Džona Kvinsija Adamsa i španski ministar Don Luis de Onis.
1826. Rođen srpski političar i novinar Svetozar Miletić, vođa Srba u Vojvodini u borbi za nacionalna prava u Austrougarskoj. Učesnik Majske skupštine 1848, gradonačelnik Novog Sada 1861. i predvodnik liberalne struje na Blagoveštanskom saboru. Osnivač Srpske narodne slobodoumne stranke i tvorac njenog Bečkerečkog programa. Pokrenuo list Zastava, vodeće glasilo vojvođanskih Srba.
1828. Mirom u Turkmančaiju poražena Persija Rusiji ustupila deo Jermenije, uključujući glavni grad Jerevan.
1848. U Parizu izbila revolucija izazvana privrednom krizom. Pod pritiskom ustanika kralj Luj Filip abdicirao, 24. februara proglašena Druga republika, opstala do decembra 1852, kada se Šarl Luj Napoleon proglasio za cara Napoleona III.
1862. Tokom Američkog građanskog rata Džeferson Dejvis proglašen za predsednika Konfederacije Država Amerike, otcepljenih južnih država.
1882. Knez Milan Obrenović proglasio Srbiju kraljevinom i sebe kraljem. Knez postao 1868. posle ubistva kneza Mihaila, a vlast preuzeo od namesnika 1872, po punoletstvu.
1900. Rođen španski filmski režiser Luis Bunjuel, jedan od najvećih stvaralaca u svetskoj kinematografiji. Snimio 32 filma, a "Andalužanski pas" iz 1928. i "Zlatno doba" iz 1930. postali obrazac nadrealističkog poetskog filma.
1913. U vojnoj pobuni u Meksiku ubijeni meksički revolucionar i predsednik Francisko Madera i potpredsednik Pino Suares.
1935. Rođen Danilo Kiš, jedan od najznačajnijih srpskih pisaca druge polovine XX veka i jedna od najmarkantnijih ličnosti u književnim krugovima 60-ih i 70-ih prođlog veka. Bio dramaturg pozorišta Atelje 212 u Beogradu i lektor u Strazburu, Bordou i Lilu.
1966. Premijer Ugande Milton Obote preuzeo svu vlast u zemlji i naredio hapšenje pet ministara.
1967. Napadom na severnovijetnamske trupe severno od Sajgona američke i južnovijetnamske snage počele najveću zajedničku operaciju u Vijetnamskom ratu.
1979. Karipsko ostrvo Santa Lusija steklo, posle 165 godina britanske uprave, punu nezavisnost i postalo 40. član Komonvelta.
1980. Vlada Izraela u opticaj pustila novu nacionalnu valutu šekel, umesto izraelsku funtu.
1987. Umro američki slikar, novinar, filmski režiser i producent Endi Vorhol, jedan od najznačajnijih predstavnika pop-arta.
1993. Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija jednoglasno usvojio rezoluciju o pokretanju postupka za osnivanje Međunarodnog suda za krivično gonjenje odgovornih za ozbiljna kršenja međunarodnog humanitarnog prava na teritoriji SFRJ.
1997. U svom biltenu Člirimi, Oslobođenje, jedna od oružanih grupacija kosovskih Albanaca, Nacionalni pokret za oslobođenje Kosova, pozvao kosovske Albance na oružan narodni ustanak kao jedini put koji garantuje slobodu i pobedu nad srpskim okupatorom.
2001. Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu osudio Dragoljuba Kunarca, Radomira Kovača i Zorana Vukovića na 28, 20 i 12 godina zatvora zbog silovanj i zarobljavanja muslimanskih žena i devojčica u Foči od juna 1992. do februara 1993.
2002. U sukobu sa Vladinim snagama ubijen Jonas Savimbi, lider angolskog pokreta UNITA, koji se više od 30 godina bori za vlast u Angoli.
2004. Britanac Ričard Mej, predsednik Sudskog veća Haškog tribunala u procesu protiv bivšeg predsednika Srbije Jugoslavije Slobodana Miloševića, podneo ostavku iz zdravstvenih razloga. Preminuo nekoliko meseci kasnije, 1. jula.
2005. U zemljotresu koji je pogodio jugoistočnu iransku provinciju Kerman, poginulo je 612 osoba, a nekoliko izolovanih planinskih sela je uništeno.
Нема коментара:
Постави коментар