NA DANAŠNJI DAN 6. MART

GRČKA GLUMICA MELINA MERKURI

1475. Rođen je italijanski vajar, slikar, arhitekta i pisac Mikelanđelo Buonaroti, jedan od najvećih umetnika renesanse. 1480. U Toledu je potpisan sporazum kojim je Španija priznala portugalsko osvajanje Maroka, a Portugalija se odrekla pretenzija prema Kanarskim ostrvima.



1629. Nemački car Ferdinand II Habzburški izdao je Edikt o restituciji, kojim je protestantskim knezovima naloženo da vrate Katoličkoj crkvi sve posede zaplenjene od 1552. Ferdinand III opozvao je taj edikt Vestfalskim mirovnim ugovorom 1648. 


1836. Meksikanci, pod komandom generala Antonija Lopeza de Santa Ane, zauzeli su američku tvrđavu Alamo u Teksasu. Tokom opsade koja je trajala 13 dana poginulo je svih 156 Teksašana, među kojima i legendarni Dejvi Kroket. 


1874. Rođen je ruski filozof Nikolaj Aleksandrovič Berđajev, profesor na Moskovskom univerzitetu (1920). Mislilac hrišćanske inspiracije, jedan od najvećih filozofa 20. veka, napustio je sovjetsku Rusiju 1922. i postao najpopularniji ruski filozof na Zapadu. Umro je 23. marta 1948. u Francuskoj ("Hrišćanstvo i klasna borba", "Smisao istorije", "Filozofija slobode", "Čovek i mašina", "O ropstvu i slobodi čoveka"). 


1882. Knez Milan Obrenović proglasio je Srbiju kraljevinom, a sebe kraljem. 


1900. Umro je nemački inženjer Gotlib Vilhelm Dajmler, koji je 1883. konstruisao prvi automobilski benzinski motor. Osnovao je 1890. kompaniju "Dajmler Motoren-Gezelšaft", koja se 26 godina posle njegove smrti ujedinila sa fabrikom Karla Benca u kompaniju "Dajmler-Benc", proizvođača prestižnih automobila "mercedes". 


1927. Rođen je kolumbijski književnik Gabrijel Garsija Markes. Pisac "magičnog realizma", žanra koji meša mitove, magiju i realnost, najviše je doprineo da latinoamerička literatura dođe u centar pažnje svetske kulturne javnosti šezdesetih godina 20. veka. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1982. ("Sto godina samoće", "Ljubav u vreme kuge"). 


1941. Krunski savet Kraljevine Jugoslavije je u Drugom svetskom ratu doneo odluku da Jugoslavija pristupi Trojnom paktu, pod uslovom da joj Nemačka i Italija garantuju nepovredivost teritorije. 


1944. Poletevši iz vazduhoplovnih baza u Velikoj Britaniji, 658 američkih bombardera započeli su u Drugom svetskom ratu danonoćno bombardovanje Berlina. 


1945. U Njujorku je umrla srpska slikarka MilenaPavlović-Barili, jedan od najznačajnijih predstavnika nadrealizma u srpskom slikarstvu. Od 1939. živela je u SAD, gde je bila ilustrator modnog časopisa "Vog" i scenograf i kostimograf u njujorškim pozorištima. Rođena je u Požarevcu 1909. 


1946. Francuska je priznala Vijetnam kao nezavisnu državu u okviru Indokineske federacije. 


1949. Radio Beograd je prvi put emitovao humorističku emisiju "Veselo veče", koja je odmah postala jedna od najpopularnijih radio-emisija. 


1953. Georgij Maljenkov je posle smrti Josifa Staljina postao sovjetski premijer i prvi sekretar Komunističke partije. 


1957. Bivše britanske kolonije Zlatna Obala i Togoland ujedinjene su u državu pod nazivom Gana, koja je stekla nezavisnost u okviru Komonvelta, čime je počeo talas dekolonizacije u Africi. 


1980. Francuska književnica belgijskog porekla Margerit Jursenar postala je prva žena član Francuske akademije. 


1992. "Mikelanđelo", jedan od najopasnijih kompjuterskih virusa, napao je hiljade kompjutera širom sveta. 


1993. Pripadnici angolskog pobunjeničkog pokreta UNITA zauzeli su Huambo, drugi po veličini grad u Angoli, nakon dvomesečnih borbi sa vladinim snagama. 


1994. Umrla je grčka glumica Melina Merkuri, veoma angažovana šezdesetih godina 20. veka u borbi protiv vojne hunte u Grčkoj, potom ministar kulture u vladi grčkih socijalista ("Nikad nedeljom", "Fedra", "Ciganin i džentlmen"). 


1998. U sukobima sa srpskim snagama bezbednosti na Kosovu ubijen je Adem Jašari, jedan od glavnih vođa ilegalne Oslobodilačke vojske Kosova. 


1999. Na severu Kambodže, uz granicu sa Tajlandom, uhapšen je Ta Mok, poslednji od vođa maoističkog gerilskog pokreta Crveni Kmeri, tokom čijeg je režima u drugoj polovini sedamdesetih godina ubijeno ili umrlo od gladi i bolesti oko milion i po ljudi. 


2001. Tokom hodočašća u Meku, u jurnjavi vernika poginula su 34 muslimanska hodočasnika. 


2002. Vlasti u Indiji uspostavile su kontrolu nad zapadnoindijskom državom Gudžarat, nakon jednonedeljenih sukoba Indusa i Muslimana u kome su poginule 803 osobe, uključujući i 58 Indusa koji su živi izgoreli u vozu koji je zapalila jedna muslimanska banda, što je i bio uzrok sukoba. 


2004. U 89. godini umro je najpoznatiji brazilski plejboj Žoržinjo Genl, koji je osvojio poznate lepotice među kojima su Merilin Monro, Romi Šnajder, Džejn Mensfild, Rita Hejvort i Anita Ekberg. 


2005. U SAD je umro fizičar i laureat Nobelove nagrade Hans Bete, koji je pobegao iz nacističke Nemačke, a zatim postao ključna figura u razvoju prve atomske bombe. 


2007. U samoubilačkom bombaškom napadu u iračkom gradu Hili, južno od Bagdada ubijeno je 115 šiitskih hodočasnika, koji su se uputili u sveti grad Kerbalu.